تکلیف اینترنت ۲۰ مگابیتی چه شد؟

اگرچه هنوز هم اینترنت ۱۲۸ کیلوبیتی در برخی از سرویس‌ها وجود دارد، اما وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف شده دسترسی خانوارها به اینترنت با سرعت ۲۰ مگابیت بر ثانیه را فراهم کند. البته این موضوع مستلزم توسعه‌ فناوری‌های جدید از جمله فیبر نوری است.

 در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، سیاست اتصال همه روستاهای ایران به فیبر نوری دنبال می‌شود. این وزارتخانه در برنامه ششم توسعه، مکلف شده است که ۸۰ درصد خانوارها را به اینترنت با سرعت ۲۰ مگابیت بر ثانیه دسترسی دهد. در این باره، محمدجواد آذری جهرمی - وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- پیش از این درباره برنامه‌های این وزارتخانه برای افزایش سرعت اینترنت بیان کرده بود که شرکت‌ها را برای استفاده از ظرفیت بورس و جذب سرمایه خارجی جهت سرمایه‌گذاری در این حوزه تشویق کرده و امیدواریم تا پایان سال ۱۳۹۷ بیش از دو میلیون پورت پرسرعت سرویس دهد.

با این اوصاف، برخی کارشناسان می‌گویند هنوز در بخش اینترنت ثابت نتوانستیم آنطور که باید توسعه پیدا کنیم زیرا هنوز روی ADSL هستیم، در حالی که این فناوری در دنیا رو به انقراض است و مفهوم ۲۰ مگ این است که باید تکنولوژی تغییر کند و به سمت VDSL یا FTTH حرکت کنیم. فیبر نوری بستر انتقالی است که امکان انتقال دیتای پرسرعت بالاتر از گیگابیت در آن وجود دارد. یعنی اگر تاکنون اینترنت نهایتاً ۲۰ مگابیت بر ثانیه سرعت داشت، با فیبر نوری این امکان وجود دارد که سرعت تا ۱۰۰۰ مگابیت یا یک گیگابیت بر ثانیه هم به مشتری تحویل داده شود.

بنابراین اگرچه تا چند سال پیش، برخی از مسؤولان معتقد بودند فناوری اطلاعات و اینترنت، جزو کالاهای لوکس است و اینترنت ۱۲۸ کیلوبیتی برای دسترسی مردم کافی است، اما طی سال‌های گذشته، روند استفاده از اینترنت از سرعت‌های کیلوبیتی در اینترنت دایال‌آپ ، رفته‌رفته جای خود را به فناوریADSL داد که سرعتی به مراتب بیش‌تر داشته و حتی ۱۶ مگابیت را هم پوشش می‌داد و اکنون نوبت به فیبر نوری است که سرعت‌هایی به مراتب بالاتر را برای کاربران به ارمغان آورد.

اینترنت دایال‌آپ در دهه ۸۰ در ایران، بیش‌ترین استفاده را داشت و کاربران با خرید کارت‌های اینترنتی به شبکه‌ی جهانی وصل می‌شدند. پس از دایال‌آپ، دسترسی به فناوری ای‌دی‌اس‌ال فراهم شد که البته در ابتدا برای همه کاربران قابل استفاده نبود اما به تدریج، به‌طور کلی جایگزین دایال‌آپ شد و در کنار آن هم، اینترنت بی‌سیم از جمله وایمکس مورد استفاده قرار گرفت. فیبر نوری با سرعت‌های چند ده مگابیتی و بالاتر هم جدیدترین فناوری است که اگرچه هنوز در ایران فراگیر نشده اما کاربرانی دارد.

محدودیت‌های اینترنت ADSL این است که سرعت دانلود کمتر از ۲۴ مگابیت بر ثانیه و سرعت آپلود کمتر از دو مگابیت دارد. اینترنتVDSL مانند ADSL روی بسترهای کابل‌های شبکه است با این تفاوت که از خطوط تلفن ثابت شهری برای انتقال اطلاعات استفاده نمی‌کند. سرعت دانلود روی اینترنت VDSL نزدیک به پنج برابر سرعت دانلود ADSL است و سرعت آپلود آن نیز ۱۰ برابر ADSL است.

از سوی دیگر اما اینترنت فیبر نوری (FTTx) مبتنی بر کابل‌های فیبر نوری است و از کابل‌های مسی یا خطوط تلفن استفاده نمی‌کند و کابل‌های فیبرنوری انتقال‌دهنده اطلاعات هستند. به دلیل استفاده اینترنت فیبر نوری از سیگنال‌های نوری، کیفیت و سرعت بیش‌تری نسبت به ADSL و VDSL دارد و می‌تواند یک کیفیت و سرعت را بدون در نظر گرفتن فاصله کاربر تا سرویس‌دهنده ارائه دهد. فیبر نوری می‌تواند سرعت‌های دانلود و آپلودی بالغ بر یک گیگابیت ارائه دهد.

اخیراً برخی مدیران مخابراتی با تاکید بر لزوم حرکت به سمت جایگزینی فیبر نوری با کابل‌های مسی اعلام کرده بودند تا سال ۲۰۲۰ تمام روستاها و شهرهای کشور همانند یک تار عصبی گسترده، تحت پوشش شبکه فیبر نوری قرار خواهد گرفت. کابل‌های قدیمی که امروزه در منازل برای انتقال داده‌های اینترنتی مورد استفاده قرار می‌گیرند، ظرفیت لازم را برای انتقال با سرعت بالا ندارند و اگرچه شاید به زعم برخی، کاربران عادی اینترنت نیازی به اینترنت با سرعت‌های چند ده مگابیتی نداشته باشند، اما گسترش فناوری به مرور به این سمت حرکت خواهد کرد و همین موضوع لزوم حرکت به سمت فیبر نوری را آشکار می‌کند.